به هر حال آزادسازي نرخ‌ها به عنوان يکي از تکاليف قانون برنامه پنجم، بايد از سال سوم برنامه اجرايي مي‌شد که گام اول آن متنوع‌سازي نرخ‌ها بود؛ در اين راستا سازمان هواپيمايي کشوري پس از متنوع‌سازي نرخ‌ها که از دو سال پيش آغاز شد، آزادسازي را هم ابلاغ کرد تا طبق وعده خودشان در سال‌هاي آتي به ارتقاء کيفيت خدمات و نوسازي ناوگان دست يابيم.
در واقع به نظر مي‌رسد سازمان هواپيمايي قصد دارد مشکلات ساختار نامناسب اقتصادي ايرلاينها را از طريق منابع مالي جيب مردم اصلاح کند.
به هر حال پس از اجراي اين قانون که مصادف با تعطيلات پايان هفته و اربعين حسيني بود، آژانسهاي هواپيمايي سعي کردند از اين موقعيت سوء استفاده کنند و تا مي‌توانستند نرخ بليت هواپيما براي براي اين ايام و البته تعطيلات پايان هفته (28 تا 30 صفر) افزايش دادند؛ مصادف با تعطيلات وفات حضرت رسول اکرم (ص) و شهادت امام رضا (ع)، تقاضاي سفر به مشهد مقدس افزايش بسزايي دارد و شايد بتوان گفت پس از پيک سفرهاي نوروزي، بيشترين تقاضاي سفر به مشهد مقدس در همين ايام خواهد بود.
پيگيري‌‌هاي خبرنگار فارس از آژانسهاي فروش بليت هواپيما در سطح شهر تهران حکايت از افزايش بي رويه نرخ بليت پرواز تهران-مشهد خصوصاً براي ايام مذکور از روز 18 تا 22 آذرماه دارد.
يکي از متصديان فروش بليت پروازهاي داخلي حوالي خيابان استاد نجات‌الهي در اين‌باره به فارس ميگويد: قيمت بليت هواپيما در مسير تهران-مشهد در روزهاي معمولي 172 هزار و 400 تومان است، ما تلاش کرديم بليت را براي ايام پرتقاضا هم با نرخ مصوب بفروشيم و هيچ افزايش قيمتي اعمال نکرديم در حالي که اين امکان برايمان فراهم بود ضمن آنکه در حال حاضر بسياري از آژانسهاي فروش بليت هواپيما، بليت اين مسير را براي روزهاي مذکور با نرخهاي نجومي ارائه مي‌دهند.
اين متصدي فروش بليت افزود: به دليل آنکه نرخ بليت را مطابق قيمت‌هاي مصوب ارائه داديم، از چندي پيش همه صندلي‌هاي ما در مسير مشهد فروش رفته است اما بسياري از آژانسها در سيستم خود هنوز صندلي خالي دارند که با نرخهاي غيرمصوب مي‌فروشند و به اصطلاح در سيستم چارتر، فروش بليت را انجام مي‌دهند.
يکي ديگر از متصديان فروش بليت هواپيما حوالي خيابان گاندي ميگويد: با وجود اينکه بليت هواپيما در اين ايام (تعطيلات 28 تا 30 صفر) بسيار کم است، اما ما سعي مي‌کنيم به دليل وجود تقاضا، کار مردم را راه بيندازيم.
بنا به گفته اين متصدي، در حال حاضر در سيستم فروش آنها حداقل قيمت صندلي خالي تهران-مشهد 295 هزار تومان در ساعت 8 صبح روز 18 آذرماه است و اين روند به صورت صعودي ادامه دارد تا به حداکثر قيمت 445 هزار تومان در ساعات پاياني روز مي‌رسد و براي برگشت نيز نرخ‌ها به همين ترتيب است.
بنابراين گزارش در حالي بليت پرواز تهران-مشهد با چنين نرخ‌هايي از سوي آژانسها به فروش مي‌رسد که شرکتهاي هواپيمايي مدعي هستند آنها نرخ بليت خود را به صورت مصوب به آژانسها اعلام کرده‌اند و آژانسها، متخلفِ اين ماجرا هستند.
يکي ديگر از متصديان فروش بليت در آژانسي حوالي خيابان شهيد بهشتي در اين‌باره ميگويد: براي تاريخ‌هاي 18 تا 21 آذرماه هر چه متقاضي باشد، صندلي خالي داريم و در قالب تور و يا بليت رفت و برگشت ارائه مي‌‌دهيم.
بنا به گفته اين متصدي، نرخ بليت پروازهاي تهران-مشهد براي اين ايام 810 هزار تومان بدون احتساب هزينه هتل و فقط هزينه بليت رفت و برگشت است که در صورت درخواست متقاضي، نرخ هتل هم به آن اضافه مي‌شود.
اين متصدي فروش در پاسخ به اين گفته که طبق اعلام ايرلاينها، شرکتهاي هواپيمايي نرخ‌ها را مصوب و ثابت نگه داشته‌اند، توضيح داد: همه اين نرخ‌ها از سوي شرکت هواپيمايي طرف قرارداد به ما اعلام شده است.
يکي ديگر از متصديان فروش بليت حوالي خيابان هفت‌تير هم ميگويد: ما فقط بليت چارتري تهران-مشهد آن هم با نرخهاي 280 هزار تومان تا 450 هزار تومان داشتيم که همه، تا هفته گذشته به فروش رفته است و الان صندلي خالي نداريم مگر آنکه مسافري انصراف دهد؛ اين آژانس با دريافت شماره تلفن، امکان ذخيره بليت آن هم با نرخ غير مصوب و آزاد 450 هزار تومان را براي متقاضي فراهم کرده است.
در حالي مردم اين روزها با نرخهاي نجومي و جهشي پرواز آن هم در مسيرهاي پرمتقاضي نظير تهران-مشهد مواجه هستند که شرکتهاي هواپيمايي مدعي شده‌اند آنها نرخ‌ها را افزايش نداده‌اند اما آژانسها با سوءاستفاده از شرايط آزادسازي نرخ‌ها، از اين قانون سوءاستفاده مي‌کنند.
دبير انجمن شرکتهاي هواپيمايي در اين‌باره مدعي است: با وجود ابلاغ قانون آزادسازي نرخ بليت هواپيما، شرکتهاي هواپيمايي تلاش کردند در راستاي رفاه حال زائران امام رضا (ع)، نرخ بليت پروازهاي خود را در مسير مشهد ثابت نگه دارند و افزايش ندهند.
بنا به گفته مقصود اسعدي ساماني نرخ بليت هواپيما در ساير مسير‌ها نيز فعلاً افزايش نيافته و هيچ شرکت هواپيمايي افزايش قيمت نداشته است.
دبير انجمن شرکتهاي هواپيمايي در پاسخ به اين گفته که به چه دليل در حال حاضر برخي آژانسهاي هواپيمايي بليت پرواز تهران-مشهد را با قيمت‌هاي تا 500 هزار تومان هم به فروش مي‌رسانند؟ توضيح داد: اين افزايش جهشي قيمت که بدون هماهنگي با شرکتهاي هواپيمايي و سازمان هواپيمايي کشوري رخ داده است، زير سر چارتر‌کنندگان و آژانسهاي متخلف است؛ مردم در صورت مواجهه با هر گونه افزايش قيمت جهشي، به واحد بازرسي و شکايات سازمان هواپيمايي کشوري مراجعه کنند.
وي با تأکيد بر اينکه آزادسازي نرخ‌ها بازار را متعادل و آرام مي‌کند، ادامه داد: به دليل آنکه آخرين روزهاي سوء استفاده آژانسهاي هواپيمايي و سايتهاي متخلف است، اين روزها آنها در حال سوءاستفاده از افزايش تقاضا هستند اما مردم مطمئن باشند همين آژانسها هم بايد ساختار اقتصادي خود را با شرايط جديد تطابق دهند و آن زمان امکان هيچگونه سوء استفاده‌اي وجود ندارد.
گفته‌هاي دبير انجمن شرکتهاي هواپيمايي در حالي مطرح مي‌شود که به نظر مي‌رسد درصد بالايي از آژانسهاي فروش بليت هواپيما، در فروش بليت پروازهاي پر متقاضي نظير تهران-مشهد خصوصاً براي ايام تعطيلات پايان هفته، تخلف کرده‌اند.
البته يکي از مسئولان شرکتهاي هواپيمايي در اين‌باره به فارس ميگويد: در بروز نرخهاي جهشي بليت هواپيما پس از ابلاغ قانون آزادسازي نرخ‌ها، شرکت هواپيمايي مقصر نيست، بلکه اين آژانسها هستند که در حق مسافر اجحاف مي‌کنند.
بنا به گفته سيد عبدالرضا موسوي، آژانسهاي هواپيمايي بلافاصله پس از ابلاغ قانون آزادسازي نرخ هواپيما، به چپاول مردم و خالي کردن جيب آنها اقدام کرده‌اند و در قالب آزادسازي هر کاري انجام مي‌دهند.
طبق اعلام رئيس هيأت مديره شرکت هواپيمايي زاگرس اين ايرلاين پس از آزادسازي نرخهاي بليت هواپيما،يک ريال هم به نرخهاي قبلي در همه مسيرهاي داخلي اضافه نکرده است.
بنابراين گزارش اين ادعا در حالي مطرح مي‌شود که با اندکي جست‌و‌جو در سيستم فروش آژانسهاي هواپيمايي، نرخ بليت پروازهاي تهران-مشهد همين ايرلاين تا 350 هزار تومان هم به فروش رفته است.
موسوي ميگويد: هر سايت فروش بليت هواپيما و يا آژانسي که بليت‌هاي اين شرکت هواپيمايي را خارج از نرخهاي مصوب ما که در سايت شرکت هواپيمايي زاگرس درج شده است، به فروش برساند، تخلف کرده است و جرم آنها از طريق مراجع نظارتي پيگيري مي‌شود؛ مسافران در صورت دريافت بليت با نرخهاي بيشتر، مي‌توانند رسيد خود را به واحد بازرسي و شکايات شرکت هواپيمايي ارائه دهند تا رسيدگي شود.
رئيس هيأت مديره شرکت هواپيمايي زاگرس به فعاليت سايتهاي بي‌شمار فروش بليت هواپيما هم اشاره کرد و گفت: همه اين سايت‌ها فعاليت غيرقانوني دارند و تنها سايت رسمي فروش بليت هواپيما، سايت شرکتهاي هواپيمايي است که نرخ رسمي بليت روي آنها درج شده است؛ لازم است اين سايتهاي غيرمجاز از طريق وزارت ارتباطات و همکاري سازمان هواپيمايي کشور مسدود شوند تا مردم به راحتي قابليت خريد بليت از طريق سايتهاي رسمي شرکتهاي هواپيمايي را داشته باشند زيرا به هر حال شرکت‌ها تخلف نمي‌کنند و نرخ‌ها را روي سايت درج مي‌کنند اما آژانسها و يا همين سايتهاي غيرمجاز، بليت را از شرکت‌ها خريداري مي‌کنند و با نرخهاي غيرقانوني به مردم مي‌فروشند.
موسوي افزود: در حال حاضر سه سايت بزرگ غيرمعتبر فروش بليت هواپيما در کشور اصلي‌ترين فروش‌ها را انجام مي‌دهد و متاسفانه چون با برخي از مديران در ارتباط هستند برخورد جدي با آنها نمي‌شود؛ اگر با برخوردي جدي، تعدادي از اين سايت‌ها و آژانسهاي متخلف تعطيل شوند بازار متعادل خواهد شد.
رئيس هيأت مديره شرکت هواپيمايي زاگرس گفت: به هر حال بايد از طريق سازمان هواپيماي کشوري و مراجع قانوني، موضوع تخلف آژانسها که هر روز بيشتر از گذشته مي‌شود، پيگيري شود تا اجحافي در حق مسافر نشود.
در حالي چنين ادعاها از سوي شرکتهاي هواپيمايي مطرح مي‌شود که به نظر مي‌رسد در غياب نظارت سازمان هواپيمايي کشوري به عنوان حاکميت صنعت حمل و نقل هوايي، تعداد زيادي از شرکتهاي هواپيمايي و آژانسها، با تباني سعي در خالي کردن جيب مردم دارند و به بهانه قانون آزادسازي نرخ بليت هواپيما، در بازاري انحصاري، به دنبال جذب منابع مادي بيشتر هستند و قطعاً زيان نهايي اين قانون، گريبان‌گير مسافر مي‌شود.
فارس